‘Corona roept het latente geloof in mensen op’

door Margreeth Ernens-Abrahamse

TERNEUZEN – ,,Zaadjes kunnen vallen in vruchtbare grond, maar ook tussen distels of op rotsgrond. De Heer kan alles tot bloei brengen, zelfs de zaadjes die op rotsgrond vallen.’’ Kapelaan Jochem van Velthoven uit Terneuzen gelooft heilig in het ‘zaaien’ en is ervan overtuigd dat er meer geloof in de mensen schuilt dan op het eerste gezicht lijkt. Volgens hem roept deze tijd het latente geloof in mensen op.

Zondag 3 mei 2020 is kapelaan Jochem* één van de voorgangers in de uitzending van ‘Geloof in Zeeland’ vanuit de Odulphuskerk in Meliskerke. Sinds eind 2018 werkt hij vanuit zijn woonplaats Terneuzen als kapelaan (onderpastoor) in een team van 7 mensen met pastoor Wiel Wiertz voor de drie parochies in Zeeuws-Vlaanderen (Elisabethparochie, Andreasparochie en Maria Sterre der Zee). Hij kreeg als opdracht mee: dichtbij de mensen staan, aandacht voor tieners, jongeren en jonge gezinnen en de geloofsgemeenschappen van de katholieke kerk in Zeeuws-Vlaanderen versterken. ,,We moeten kijken naar wat ons verbindt, de verschillen respecteren en zo werken aan verbinding. ‘Geloof in Zeeland’ is meer dan een oecumenische viering, het is interreligieus. Zo kunnen wereld en Kerk worden verbonden. In het ‘nieuwe normaal’ moeten we blijven kijken of die behoefte moet worden voorgezet. Het programma geeft die opening, een gelegenheid van deze tijd.’’

Kapelaan Jochem van Velthoven

Een vertrouwd gezicht

Hij ziet ‘Geloof in Zeeland’ als een prachtig initiatief om op zondag bij de mensen thuis te komen. ,,En die mensen zien dan een bekend gezicht.’’ Sinds Palmzondag verzorgt hij geregeld een uitzending voor kinderen op zijn Facebookpagina . In de uitzending leest hij een Bijbelverhaal over Jezus voor. Kinderen kunnen hem antwoord geven of een berichtje sturen, met gebedjes, tekeningen of hun mening. ,,We hebben als katholieke kerk ook de eucharistieviering via NPO2, maar ik merk zelf dat mijn uitzending op Facebook ook door veel ouderen wordt bekeken, die willen een vertrouwd gezicht zien.’’

Enorme sprong voorwaarts

Afgelopen week leidde hij een online-catechese via Zoom. Er is niet alleen eenzaamheid onder ouderen, maar zeker ook onder jongeren, zegt hij. ,,De kerken maken door de coronacrisis en de beperkende maatregelen een enorme sprong voorwaarts in het digitale tijdperk. We moeten de ontmoeting waarborgen en niet terugschieten in het oude Kerk-zijn.’’ De eerste christenen deelden niet alleen het brood en de wijn, maar álles met elkaar. ,,Daar kunnen we van leren, we moeten ons herbezinnen op Christen-zijn, op ons mens-zijn. Wat kunnen we waarmaken van wat Jezus en zijn eerste leerlingen ons voorleefden. We moeten dus terug naar de basis en leven zoals Jezus en zijn leerlingen. Het gebedsleven is daarbij heel belangrijk. We kunnen niet zonder de kerk, de bron en de sacramenten. Maar nu we door de coronacrisis niet naar de kerk kunnen, blijft het christelijke gebed staan. Maak daar dan ook meer tijd voor vrij. Ook voor aandacht voor onze naasten en het online-vieren.’’

Offer

Kapelaan Jochem ziet in de kerk dat mensen soms te activistisch zijn. ,,Je doet wat Jezus wil denk je dan, en krijgt daar een goed gevoel door. Maar is dat wel wat Hij echt wil? Zijn wil geschiede, en misschien moeten we dan juist iets doen wat we níet willen, zoals Jezus deed toen hij zichzelf offerde.’’ Eenzaamheid en verlatenheid horen bij deze tijd, ,,maar de Heer is met u.’’ Hij gaat dus, ondanks het gevaar, maar met de nodige bescherming nog steeds op bezoek bij mensen in het ziekenhuis en in tehuizen. ,,Het priesterleven is een offerleven’’, zegt hij filosofisch.

Zijn verhuizing naar Zeeuws-Vlaanderen betekende indertijd dat hij zijn geboortegrond Brabant en zijn ouders moest verlaten. Die zijn op een, wat in deze crisistijd heet, ‘zorgelijke’ leeftijd. Toch zegt hij heel blij met zijn benoeming te zijn. ,,Ik heb het heel erg naar mijn zin in Zeeuws-Vlaanderen. Ook daar wonen goede mensen. En Zeeuwen zijn gastvrijer dan Brabanders heb ik ondervonden.’’

Vredeskapel

In juli 2018, toen hij voor het eerst met zijn ouders Terneuzen bezocht om te zien waar hij terecht zou komen, kwamen ze uit bij de Willibrordustoren. Alles viel ineens samen. En hij bedacht het plan om in de toren een Vredeskapel in te richten tijdens het jaar waarin 75 jaar bevrijding wordt herdacht (2020). Hij was immers op Willibrordzondag, 7 november 2015, gewijd tot priester. In de kapel moet een beeld komen van Maria, de Koningin van de Vrede, met Jezus op de arm. ,,Maria wordt vereerd, niet aanbeden, het gaat altijd om Jezus, wij aanbidden alleen de Drie-Ene God. Als moeder kan Maria ons leren hoe wij naar Jezus kunnen gaan, omhuld met haar mantel van liefde.’’ In de kapel kan men een kaarsje branden en nadenken over vrede, die niet vanzelfsprekend is. Het project nadert inmiddels de voltooiing. Ook het carillon wordt aangepakt zodat er weer kleur en klank in de stad komen.

Rome

Zonder coronacrisis zou hij nu met 100 jongeren (van wie een stuk of vijf uit Zeeland) op bedevaart in Rome zijn. ,,Daar, in een vreemde omgeving, kun je het geloof anders beleven. Je volgt de voetsporen van anderen. Zij zijn ons in het geloof voorgegaan. Hoe hebben ze dat gedaan, hoe zagen hun levens er uit, hoe kunnen wij groeien in geloof, in de hoop die het geloof ons geeft en ook in de liefde tot God en tot elkaar. Zij laten ons dat zien als voorbeeld uit het verleden. Maar aan ons is de belangrijke opdracht dat handen en voeten te geven in het heden. De kerkelijke gezindten hebben ogenschijnlijk verschillen, maar dienen allen hetzelfde doel. God loven en aanbidden en in onze naaste Christus zien en dienen. Corona geeft ons die kans, die moeten we te baat nemen.’’

*Kapelaan Jochem van Velthoven (41) is geboren en getogen in het Brabantse Dorst. Na zijn studie aan de business universiteit Nyenrode (registeraccountancy) ging hij aan de slag bij PricewaterhouseCoopers. In 2009 gooide hij het roer drastisch om en begon hij aan zijn priesteropleiding aan de Priester- en Diakenopleiding Bovendonk. In 2015 werd hij tot diaken en later tot priester gewijd. Zijn eindwerkstuk voor Bovendonk ging over zijn onderzoek naar de effecten van samenvoeging van parochies op de uitoefening van het pastoorsambt. Hij begon daarna als parochievicaris ofwel kapelaan in de zes parochies van het samenwerkingsverband Alphen-Gilze en zette zich onder meer in voor tiener- en jongeren- en gezinspastoraat, diaconale projecten en vluchtelingen. Toen de bisschop hem in 2018 verzocht naar Zeeuws-Vlaanderen te gaan, zei hij daar van harte ‘ja’ op.

Zondag 3 mei 2020, 9 uur: ‘Geloof in Zeeland’, gemeenschappelijke online viering vanuit de Odulphuskerk in Meliskerke i.s.m. Omroep Zeeland

Lees op Staatspareltjes.nl meer over Meliskerke.