Terugblikken en vooruitkijken in slotbijeenkomst Raad van Kerken Goes e.o.

door Jan Meeusen

GOES – De Raad van Kerken Goes en omstreken is donderdagavond 28 maart 2019 voor het laatst bijeen geweest. De Raad wordt opgeheven omdat er al enkele jaren twijfels bestonden over het voortbestaan in de vastgelegde rechtsvorm. Ook de werkwijze en activiteiten van de Raad waren punt van discussie. De opkomst voor deze slotbijeenkomst was laag: van de 25 genodigden waren tien mensen, inclusief het dagelijks bestuur, komen opdagen.

Op de rug gezien van links naar rechts: Egbert Bornhijm, rk diaken, kerngroep RvK Zeeland, Wiel Hacking, rk pastor, Pater Damiaan parochie, Bevelanden en Schouwen-Duiveland, Jaap Ruster, bestuur Doopsgezinden/Vrijzinnigen Goes Collin Koenen, Leger des Heils, bestuur RvK Goes e.o. Achter de tafel van links naar rechts:  Hans Fortuin, PG Goes, liturgische werkgroep RvK Goes e.o., Rien Heijboer, officier Leger des Heils Goes, Kees Eckhardt, DPG/Stichting Diamant Goes, Harm Schot, PG Kloetinge, diaconie, Harm ten Klooster, eerste voorzitter RvK Goes e.o., Flip Homburg, secretaris/penningmeester RvK Goes e.o.

Voorzitter Harm ten Klooster opende met een bezinning op de nood van de naaste mens. De naaste die fluisterend om hulp vraagt. De mens die haast onzichtbaar leeft, in isolement. Degene die ons nodig heeft maar nauwelijks zien. Ook deze mens is kind van God.

Secretaris/penningmeester Flip Homburg stelde het verslag van 9 oktober 2017 aan de orde. Van de uitgenodigde tien afgevaardigden waren er negen aanwezig. Zodoende kon er die avond statutair geldig worden gestemd.

Al in 2014 waren er twijfels uitgesproken over het voortbestaan van de Raad in de rechtsvorm die in 2000 was vastgelegd. Tevens waren er twijfels over de werkwijze en activiteiten van de Raad. In 2016 had het dagelijks bestuur de eerste notities over de verschillende opties gepresenteerd aan de ‘grote vergadering’: bestuur, afgevaardigden en leden van de werkgroepen. Alle negen afgevaardigden stemden op 9 oktober 2017 voor ontbinding van de Raad. De overblijvende gelden zouden aan de Stichting Diamant (in oprichting) worden overgedragen als haar statuten zouden worden goedgekeurd en zij over het toegewezen banknummer zou beschikken.

De voorzitter van het Diaconaal Platform Goes, Kees Eckhardt, legde donderdagavond de aanwezigen uit waarom de definitieve oprichting op zich laat wachten. De aangesloten kerk- en geloofsgemeenschappen zijn met elkaar in gesprek over de visie en opdracht van het platform. De Stichting Diamant – diaconale mantelzorg –  is het ‘gezicht’ van Diaconaal Platform Goes naar buiten toe. Klik hier voor de video. In dit platform spreken de aangesloten diaconieën en caritasinstellingen met de burgerlijke overheid. Dit vraagt om een goed gefundeerde visie en aanpak van de noden in de stad Goes en omstreken. Het gesprek over samenwerking met de islamitische geloofsgemeenschap is voor een aantal lidkerken (nog) een (lastig) punt.

Voorzitter Flip Homburg overhandigt Kees Eckhardt (links) op symbolische wijze de resterende gelden van de Raad van Kerken Goes e.o.

Omdat het Diaconaal Platform al eerder het vertrouwen kreeg van de Raad kon Flip Homburg op symbolische wijze de resterende gelden aan Kees Eckhardt overhandigen.

Het dagelijks bestuur van de raad is demissionair tot de stukken zijn ondertekend. Na de ondertekening kan hij aftreden.

Hoe verder in Goes?

Na de pauze presenteerde Jan Meeusen (tweede voorzitter) een korte terugblik op de Raad van Kerken Goes e.o. Deze terugblik vormde de inleiding op het gesprek over ‘hoe verder met de oecumene in Goes e.o?’

Het verslag in de PZC van 24 december 1962 over de Kerstsamenzang in de Goese Veilinghallen.

Een legendarische opmaat voor de oecumene op de Bevelanden was de kerstsamenzang in de Goese veilinghallen in 1962. In 1968 schreef de Synode haar brief voor de oprichting van de lokale raden van kerken in Nederland. In 1969 was daar de vredesdienst in kerkgebouw de Hoogte te Goes. De oecumenische wind trok vanaf dat moment aan op de Bevelanden.

Oecumene in een sterk verdeelde streek van paapse dorpen, de bible belt met hoedekens en kerkjes en het Kamperlandmuziekfestival. Voor de behoudende kerken was en is de oecumene te werelds. Anderzijds was en is de oecumene voor velen een verademing, een bevrijding uit een keurslijf. Men ontmoette elkaar tijdens  ‘het kerkepad’, Pinksterdiensten en gespreksavonden. De grote thema’s van de oecumene samengevat in ‘vrede, gerechtigheid en heelheid van de schepping’ bracht velen met elkaar in contact. Er groeiden vriendschappen over de kerkmuren heen. De jeugd en middengeneratie deden mee aan de beatmis en experimentele kerkdiensten. Het kon niet op met middagpauzediensten, oudejaarsvieringen en kerstzangavonden. Ook de Taizévieringen kwamen in zwang.

De laatste jaren is er echter sprake van een wegebbend enthousiasme. Dat geldt ook in brede zin, aldus Karin van den Broeke (voormalig preses van de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland  en sinds kort weer terug op de Bevelanden als predikant). ,,De kerken gaan in de overlevingsstand. De financiële zorgen zijn groot, het ledenaantal neemt af. Men keert naar binnen en er is geen aanwas.” Een onderzoekster stelde in het Nederlands Dagblad dat dit probleem ook in de behoudende kerken speelt. Ook daar ‘gaat het geloof niet meer zo diep’.

Voor de Raad van Kerken Goes e.o. was een belangrijke splijtzwam het al dan niet oecumenisch organiseren en uitvoeren van vespers, de ‘concurrentie’ in de kersttijd en het slinkende aantal vrijwilligers. Was it all a dream? Welke visioen hebben we gedeeld in die jaren? En, wat hebben we geleerd? Waarmee kunnen we verder? (Zie ook Zeeuws Tijdschrift over Tweede Zeeuwse Kerkendag) In Goes e.o. ontbreekt het niet aan allerhande interkerkelijke initiatieven. In die zin gaat de oecumene voort.

De bijeenkomst werd afgerond met een gesprek over wat mogelijk en wenselijk is. Er werden suggesties gedaan om gebeds- en gespreksavonden te organiseren voor de noden van Goes. Alle kerkelijke initiatieven kunnen met elkaar worden verbonden via websites en advertentiepagina’s. Zou het niet mogelijk zijn om de Zondag van Eenheid alsnog in ere te herstellen? Blijft de vraag; wie wil en kan het doen? De tijd zal het leren. De Geest waait waarheen die wil.