Nogmaals: Morgenster blijft stralen

Op 24 februari 2017 is dit op 9 januari gepubliceerde verhaal aangevuld met foto’s die tijdens de dienst zijn gemaakt door Ton Dekkers en Ko de Visser. Hartelijk dank voor de toezending

De foto’s zijn weergegeven in tijdvolgorde.

door Wim Staat
MIDDELBURG – De Morgenster blijft stralen. Dat was de boodschap die dominee Jan Nauta zondag 8 januari 2017 uitdroeg tijdens de laatste dienst in kerkgebouw De Morgenster in Middelburg. Daarmee kwam er een eind aan een halve eeuw kerken aan de Adriaen Lauwereyszstraat.

De dienst in de Morgenster was geheel opgebouwd  rond de naam van de kerk. Dat was er niet met de haren bijgesleept. Jan Nauta had een half jaar voor het afscheid van zijn kerk al vastgesteld dat uitgerekende deze zondag de geschiedenis van de Wijzen uit het oosten op het kerkelijk preekrooster stond. En die gingen tenslotte achter een ster aan, om uiteindelijk te belanden bij de stralende Morgenster.

Bij het betreden van de kerk speelde de organist bewerkingen van het door de  Bach-cantate beroemd geworden lied Wie schön leuchtet der Morgenstern (Hoe helder staat de morgenster). Tijdens de dienst kwamen nog meer liederen voorbij waarin de naam van de kerk expliciet voorkomt.
De dienst vormde een indrukwekkend samenhangend geheel, waarbij alle onderdelen op hun plaats vielen. Het was een emotioneel samenzijn, zonder dat ook maar één moment werd vervallen in goedkope sentimenten.

Het openingslied was het bij velen geliefde gezang 280 (De vreugde voert ons naar dit huis) waaruit ook het couplet 7 werd gezongen: ,,Dit huis slijt met ons aan de tijd, maar blijven zal de kracht/ die wie hier zal schuilen verder leidt / tot alles is volbracht.”

Dat lied zette meteen de toon voor de boodschap die dominee Nauta uitdroeg. Enerzijds de pijn om het afscheid en anderzijds de hoop voor de toekomst. ,,We laten los, maar gaan ook door.” Dat doorgaan is dan achter Jezus Christus aan, de verlosser die in de Bijbel diverse keren als Morgenster wordt aangeduid.

Nauta ging tijdens het gebed voor de nood van de wereld in op mensen die moeten vluchten voor geweld en alles achter moeten laten. ,,Kinderen zonder ouders, ouders die hun kinderen verloren.” Het gebed werd zingend beaamd met lied 281: ,,Wij zoeken hier uw aangezicht. God, houdt uw oog op ons gericht. Kyrie eleison.”

Na het gebed om de opening van het woord volgde de lezing van Genesis 12, de  verzen 1-3, het gedeelte dat handelt over de roeping van Abraham: ,, Trek naar het land dat Ik je zal wijzen.” De lezing werd gevolgd door het zingen van ‘Uit Oer is hij getogen’ (Liedboek  803 : 1 en 6).

Tijdens het kindermoment sprak Nauta eveneens over de kerkelijke verhuizing. Hij gaf de kinderen een kaart mee, zodat ze de Nieuwe Kerk zouden kunnen vinden. Kinderen en gemeenten zongen vervolgens “,,Dag ster, grot ster, / voor wie twinkel jij? / Voor wie geef jij een / twinkelend licht? / Dag ster, grote ster, als ik naar je kijk, / krijg ik lichtjes in mijn ogen  / en een lach op mijn gezicht.”

Na de evangelielezing uit Mattheüs 2 : 1-12 over de  Wijzen uit het oosten werd gezongen gezang 489 : 1 Kom ons in diepe nacht ter ore, de morgenster is opgegaan.

Hierna een kort uittreksel uit de preek

,,Niet alleen het kerk gebouw gaat dicht, maar er komt ook een eind aan de wijkgemeente De Morgenster. Dat doet veel met ons, voor sommigen zelfs heel veel. Het doet ook veel pijn. We hebben hier veel goeds ontvangen van God. Deze kerk was voor ons Gods huis. Altijd brandde de paaskaars als teken dat we samenkwam in het huis van Jezus, Hij die is opgestaan.” (…)  ,,Het doet vandaag zeer. Het is goed om dat te benoemen en tegen elkaar te zeggen. “ (…)
,,We zetten vandaag geen punt, maar een komma. We beginnen aan een nieuwe weg, al weten we nog niet precies hoe die zal lopen. Welke kant gaan we op als Protestantse Gemeente Middelburg (PGM)? Allemaal vragen die die een weerspiegeling vormen van de reisverhalen van Abram en de Wijzen uit het oosten. Zij zijn op zoek. Zij zijn ook geraakt door een intens verlangen, door de hoop op beter. Ze gaan op weg naar een nieuwe oriëntatie in hun leven.”

,,Die wijzen (Grieks: magoi)  waren geleerde mannen, sterrenwichelaars die de toekomst lazen uit de gang van de sterren. Het waren buitenstaanders. Ze kwamen uit een wereld waartegen  in Oude Testament vaak wordt gewaarschuwd. De magiërs kwamen  net als Abram uit het oosten. Abraham was ook op zoek. Hij zag geen ster maar hoorde een stem. ‘Ga weg uit deze wereld. Ik geef je een nieuwe toekomst.’”  (…)

,,Geloven is gaan in vertrouwen. Je moet nieuwe wegen zoeken. Een gebouw als dit is uiteindelijk een tijdelijke pleisterplaats. Het plafond van de Morgenster is gewelfd als een tentdak. We breken deze tent op om verder te gaan. Hoe houden we als pelgrims de koers? God gaf de Wijzen een teken dat bij hen paste.”  (…)

,,We vinden elkaar binnen de PGM omdat we van Christus zijn. Dat moeten we vorm en inhoud geven. Hij is het licht van je leven en van deze wereld. Daar moeten we het over hebben i.p.v. minder belangrijke dingen.” (…)

,,Volgende week zullen in de Nieuwe Kerk dingen anders zijn. Waar is de beamer? Nou, die is er nog niet! Hoe vieren we het Heilig Avondmaal? Dat weten we al: wat staan die verrekte pilaren in de weg! Het galmt er zo. Nou, hoort u mij ook eens galmen! Heb je altijd in de Nieuwe Kerk gezeten, komt dit clubje er ook nog eens bij. Kortom: het is een zaak van geven en nemen, van samen de ster volgen. Ons leven staat niet in de sterren geschreven, maar is in de hand van God gelegd. Wat is het oriëntatiepunt? Achter de ster, achter Jezus aangaan. Hij is onze richtingwijzer, onze Morgenster. De opgestane Jezus als de stralende morgenster. Onuitputtelijke bron van grote vreugde, van hoop en goede moed. Amen”

Na de preek volgde gezang 518 (Hoe helder staat de Morgenster), het muzikale hoogtepunt van de dienst. Dat gebeurde met inzet van orgel, saxofonist, pianist, combo, cantorij en de hele gemeente. Het gezang werd ingeleid door een  indrukwekkend samenspel van orgel en saxofoon.

Het was na het voorafgaande voor sommige bezoekers vast geen verrassing dat de kinderen uit de nevendienst terug kwamen met twee sterren. De ene bevatte herinneringen aan de Morgensterkerk en werd aan dominee Nauta gegeven. De twee is bestemd voor de Nieuwe kerk. Dat die nog niet af was noemde de predikant heel symbolisch. ,,We gaan  opnieuw beginnen en maken die in de Nieuwe kerk af.”

Kerkenraadsvoorzitter  Peter Donk benoemde De Morgenster als ‘plek waar iedereen zich thuis voelde’. Hij dankte voor de hulp bij het koffie zetten, het bijhouden van de tuin, het regelen van de autodienst en het maken van de  zondagsbrieven, met de nadrukkelijke vermelding dat dit maar een greep was uit de vele activiteiten. De voorbeelden stonden wel symbool voor de sfeer, een sfeer waarin er altijd wel iemand was die wilde helpen.  Donk sprak de hoop uit velen terug te zullen zien in de Nieuwe Kerk, de Hofpleinkerk of De Hoeksteen. ,,Het zal even wennen zijn. Maar ik vertrouw er op dat we dat onze plek kunnen vinden in de nieuwe PGM.”

Na de zegen werden de kanselbijbel, de paaskaars, het avondmaalstel, de dooprol en de rol met de namen van de overledenen de kerk uitgedragen. Eer het zover was had Jan Nauta bij al deze elementen een passende tekst uitgesproken.

Het slotlied in de dienst was het geliefde gezang 416: Ga met God en Hij zal met je zijn.

Zelf dienst terugzien? Dat kan via Kerkomroep! Klik hier

Je krijgt nu een menu te zien van de diensten. Klik bij de dienst van 8 januari op Video afspelen

Elders in de stad leidde dominee Johan Beijer de laatste dienst in de Oostkerk, die op enkele maanden na 350 jaar in gebruik is geweest. Die is te beluisteren via Kerkomroep. Klik hier