We zingen van alles in de classis Delta
(Impressie van de Classicale Vergadering, dd 27 mei 2025 in de Rehobothkerk in Sint Maartensdijk)
tekst en beeld Margreeth Ernens
Preses ds Marjo Wisse en classisscriba Kees Eckhardt.
SINT-MAARTENSDIJK – Liederen zingen tijdens de eredienst: bijna elke kerkelijke gemeente heeft eigen ideeën over de keuze van wélke liederen er dan worden gezongen, zo bleek dinsdag 27 mei tijdens de Classicale Vergadering van de classis Delta in Sint Maartensdijk. Op het programma stond een lezing van dr Oane Reitsma, medewerker eredienst en kerkmuziek bij de Dienstenorganisatie van de landelijke kerk. Op het allerlaatste moment bleek hij vast te staan in de file en dus verhinderd om te komen, maar dat weerhield de aanwezigen er niet van om spontaan met elkaar in gesprek te gaan over het wel of niet zingen van andere liederen dan traditionele psalmen en gezangen. En dat leverde een bont geheel van ervaringen op.
De classicale Vergadering van de Classis Delta was ditmaal afgereisd naar de Rehobothkerk in Sint Maartensdijk, zodat vooral de predikanten, kerkelijk werkers en kerkenraden van de Ring Schouwen-Duiveland- Tholen en Sint Philipsland de bijeenkomst konden bijwonen. De opkomst was wat magertjes, maar de gesprekken tijdens de maaltijd en over het onderwerp kerkmuziek waren geanimeerd.
De aanwezigen kregen heerlijke soep en broodjes voorgeschoteld.
Kerkmuziek blijkt heel erg aan te spreken. Opwekkingsliederen zijn voor de ene groep welkom, bij de andere groep helemaal niet. Het gaat vooral om het vertrouwde in je eigen taal, zo was de opvatting. En als er dan al wordt overgegaan op het zingen van opwekkingsliederen is het zaak om de jongeren ook de waarden van Psalmen en gezangen goed uit te leggen. Muziek krijgt in deze liturgie dan ook een andere functie. Er zijn ook combi’s tussen traditioneel en opwekking te vinden in de classis Delta, maar er was ook de opinie dat er geen compromis tussen stijlen kan zijn, omdat er dan geen duidelijkheid is in de liturgische keuzes. Associaties door liederen kunnen soms een geleiding zijn voor geloof. Als je geloof hebt beleefd met een bepaalde stijl en dat dan loslaat kan dat heel moeilijk zijn. Om wat meer open te staan voor andere liedsoorten kan het goed zijn eens elders te kijken, zo blijkt.
Willem Christian Meyboom geeft in de kerkzaal een toelichting op de te zingen liederen.
Het proces van groeien naar een andere vorm kan langdurig zijn en invloeden van buitenaf kunnen dan doorslaggevend zijn. Dat is te merken in Dirksland, waar een groot ziekenhuis staat. Jonge werknemers van het ziekenhuis die kerkelijk meelevend waren beïnvloedden de plaatselijke Bondskerk danig, waardoor de kerk lichter werd. Om geen groepen als jeugd of ouderen te verliezen door de keuze van de liederen blijft het zaak om alles goed uit te leggen, was de algemene opvatting.
In de kerkzaal legde kerkmusicus Willem Christian Meyboom enkele liederen uit, die waren uitgekozen door Oane Reitsma. Onder orgelbegeleiding werden deze liederen gezongen. Een lied dat Meyboom niet kende, maar de helft van de aanwezigen wel, werd a capella gezongen. En dat zingen met elkaar van die heel verschillende liederen vormde een prachtig besluit van de vergadering.
Classispredikant
Een van de agendapunten eerder deze avond was de benoeming van een nieuwe classispredikant. Dat laatste is mogelijk eind juni al een heel eind rond, daarom is er op 1 juli in Nieuwerkerk een extra Classicale Vergadering ingepland. In maart zijn de schetsen en profielen opgesteld en zijn de leden voor de selectiecommissie vanuit de classis gekozen. In mei is een advertentie in de PZC en op de websites van de landelijke kerk en van de classis Delta geplaatst.
Op 15 mei vond de eerste ronde van selectie van de sollicitaties plaats. Op 4 juni was er een tweede gespreksronde. Daarna volgde een gesprek met het breed moderamen en het classisteam. De Kleine Synode buigt zich op 27 juni over de benoeming.
Als dat allemaal goed verloopt, kan de classis op 1 juli wellicht verkiezen en beroepen.
Op 4 juli is het afscheid van ds Arie van der Maas als classispredikant in de Nieuwe Kerk in Middelburg met een minisymposium en een korte viering. Tijdens het minisymposium belicht ds Piet van Veldhuizen het onderwerp ‘Kernwaarden van de kerk van de toekomst’ aan de hand van Psalm 85 en de middeleeuwse traditie. Daarnaast zullen nog twee classispredikanten spreken en een predikant en kerkelijk werker uit de Delta. Het geheel staat in het landelijk kader ‘Lichter op pad’: waarmee we verder willen als kerk in de toekomst.
In het tweede deel van de bijeenkomst gaan de aanwezigen hiermee aan de slag. Preses Wisse benadrukte dat iedereen van harte welkom is.
Ds Van der Maas heeft inmiddels een boekje geschreven met reflecties van zeven jaar classispredikantschap. Dat boekje wordt tijdens de afscheidsmiddag uitgedeeld aan de aanwezigen.
Goed toeven in de Rehobothkerk
Scriba Piet de Viet (l) en classispredikant Arie van der Maas.
Scriba Piet de Viet van de Rehobothkerk vertelde de vergadering over het ontstaan van de hervormde gemeente Rehoboth in Sint-Maartensdijk. Oorspronkelijk was deze kerkgemeenschap een wijkgemeente voor heel Tholen. In 1965 werd de Rehobothkerk in gebruik genomen. Onder het orgel hangt een notenbalk aan de muur die de gemeente Tholen schonk bij deze gelegenheid. In de loop der jaren zijn verschillende extra ruimtes aan de kerk toegevoegd. Daaronder is ook de ontmoetingsruimte naast de kerkzaal, die in de glazen wand een afbeelding heeft van de Boom des Levens. ,,Zo treden we ook naar buiten, we willen het dorp betrekken bij wat we doen.’’ De Rehobothkerk heeft ruim 100 vrijwilligers die in allerlei sectoren actief zijn. ,,Daardoor kun je ook een mooi startweekend organiseren. We hebben ook vijf jeugdkringen.’’ Sinds coronatijd is er op zondag nog één eredienst en op de eerste zondag van de maand twee diensten. De gemeente is momenteel vacant. ,,We doen veel activiteiten in en met het dorp. Het is een bijzondere en hechte gemeenschap. Alleen bij lokale evenementen is het ‘smerdieks’, voor de rest zijn we vooral eilandelijk actief.’’ Scriba De Viet werd indertijd in het ambt bevestigd door classispredikant Arie van der Maas. Het was goed toeven in deze gastvrije gemeente!
Generale Synode
Als nieuwe primus afgevaardigde naar de generale synode werd ds Evert-Jan Vledder uit Hellevoetsluis per acclamatie benoemd in de vacature die ontstaat door het vertrek van ds Leo Molenaar.. Ds Marjan Riedijk werd per acclamatie benoemd tot secundus in de vacature die is ontstaan door het vertrek van ds Maria Baan.
Ds Kees Groenendijk.
Synode-afgevaardigde ds Kees Groenendijk uit Piershil bracht de aanwezigen op de hoogte van wat er besproken is tijdens de vergadering van de generale synode van 10 en 11 april 2025. Zo ging de benoeming van de nieuwe scriba van de generale synode, Kees van Ekris, opvallend snel. Nadat de selectiecommissie deze kandidaat voorstelde werd Van Ekris binnen zeven minuten benoemd.
Verder heeft de synode mevrouw prof dr Frederiks benoemd als rector aan de PThU. Zij is missioloog en een ‘degelijke theoloog’, aldus ds Groenendijk. ,,De zorgen over de PThU zijn met deze benoeming wat weggenomen. Er is een nieuw elan en een groot vertrouwen dat de universiteit nu weer goed gaat lopen.’’
De synode heeft gekozen voor een compacter Lichter op Pad, en dat wordt overgenomen door de Dienstenorganisatie. Daarmee komt meer energie voor evangelieverkondiging en het present stellen van bestuur, want het blijft lastig om genoeg ambtsdragers te vinden bijvoorbeeld. Alles moet eigenlijk soepeler gaan lopen.
De synode heeft verder in het kader van het Tweede Kansenbeleid besloten dat er in bepaalde situaties na een misstap geen terugkeer in het ambt mogelijk is. De synode moet nog bespreken wat de reikwijdte en de essentie zijn van het besluit evenals of er grenzen zijn aan genade.
Groenendijk ging ook in op de nieuwe ambtsvisie Ruimte voor Woord en Geest, waarvan ds Van der Maas co-auteur is en sinds kort projectleider implementatie. Inmiddels zijn er zeven themawerkpakketten voortgekomen uit het rapport. Volgens ds Van der Maas zal het geheel in de zomer van 2026 vorm hebben gekregen, waarna alle classes worden voorgelicht.