Samen eten met de classis in Terneuzen

door Margreeth Ernens

Preses Marjo Wisse serveert soep voor de aanwezigen.

TERNEUZEN – Een gezellige maaltijd die de onderlinge ontmoeting bevordert, waardoor de classis (en de classicale vergadering) voor de gemeenten in de Delta niet langer een ver-van-mijn-bedshow is, maar een reëel orgaan dat kansen en keuzes biedt. Onder het motto: ‘De classis Delta komt naar u toe’ kwam de Classicale Vergadering Delta dinsdag 6 juni bijeen in de Ontmoetingskerk in Terneuzen. Via de Ring Zeeuws-Vlaanderen waren alle kerkenraden uitgenodigd om de vergadering-nieuwe-stijl bij te wonen.

Er werd heerlijke soep geserveerd en de liefhebbers konden uit verschillende broodjes kiezen. Gedurende de maaltijd werden veel geanimeerde gesprekken gevoerd over allerlei onderwerpen. Nieuwe contacten werden gelegd en oude verbanden aangehaald. In een ontspannen sfeer konden cv-leden uit heel de classis kennismaken met de Zeeuws-Vlamingen. Die woonden daarna ook de classicale vergadering bij, waarin zij hun stem konden laten horen.

Vacature CCBB eindelijk vervuld

Na de maaltijd kwamen wat serieuzere onderwerpen aan de orde. Zo kon eindelijk de vacature beoordelaar en lid van het CCBB (het Classicale College voor de Behandeling van Beheerszaken) worden vervuld. Kandidaat Marcel Paul uit Dirksland werd door de vergadering met instemming benoemd. Tot ieders verrassing bleek er nóg een kandidaat te zijn: mevrouw Petra Groenewegen uit Sint-Maartensdijk. Ook zij werd door de vergadering benoemd tot lid en beoordelaar van het CCBB. Met deze benoemingen lijkt er een eind te komen aan de penibele situatie van het CCBB, dat al langere tijd worstelt met een gebrek aan menskracht. Omdat Foort Groenleer in september als voorzitter van het CCBB aftreedt, werd meteen ook zijn opvolger, Peter Baars uit Dordrecht (Middelharnis) benoemd. Preses ds Marjo Wisse overhandigde de vertrekkend voorzitter, Foort Groenleer, een boekenbon met de woorden dat hij ‘meer dan het gewone deed’. ,,Hij is een trouwe aanwezige bij de vergaderingen van het breed moderamen en de classicale vergadering.’’ Foort: ,,Zo is het wel genoeg!’’

Als afgevaardigde naar de synode werd kandidaat diaken M. Uijl uit Yerseke benoemd. Hoewel synode en classis graag in benoemingen een verdeling zien naar geografie, breedte van de kerk,  man-vrouw etcetera, lukt dat gelet op aanbevelingen van de kerkenraden helaas niet altijd, aldus classispredikant Arie van der Maas.

Synode en beroepsprofielen

Na de pauze bracht ds Dick Steenks uit Dordrecht (voormalig predikant Wemeldinge-Kattendijke en oud-afgevaardigde naar de synode voor de Delta) de vergadering op de hoogte van de laatste stand van zaken rond de ontwikkelingen in de synode wat betreft de beroepsprofielen van predikant, pastor en kerkelijk specialist. Ds Steenks is voorzitter van de werkgroep beroepbaarheid en voert in die functie mede de ambtsdiscussie. Ook onze classispredikant ds Arie van der Maas maakt deel uit van deze werkgroep.

(vlnr) Preses Marjo Wisse, classispredikant Arie van der Maas en scriba-zuid Kees Eckhardt.

De discussie in de synode over het ambt en de opleiding van voorgangers – predikanten en pioniers – wordt al verschillende jaren gevoerd. In juli 2022 nam de synode het rapport ‘Geroepen door Christus, Ambtstheologie voor de Protestantse Kerk in Nederland’ aan. Het rapport formuleert twee theologische principes voor beleid. In de eerste plaats: De kerk bekwaamt en roept, ordineert en zendt hen die door Christus tot het openbare ambt van dienaar van het Woord zijn geroepen. In de tweede plaats: Door middel van geïnstitueerde ambten erkent de kerk het belang van een specifieke rol waartoe Christus mensen roept en zendt en beschermt de kerk hun rol. Telkens weer gaat het in de kerk om de vraag naar iemands roeping.

Vanuit het rapport ambtsvisie en de gegroeide praktijk werden drie brede beroepsprofielen ontwikkeld. Daarbij zijn vijf kenmerken essentieel voor elke werker in de kerk: roeping; missionaire sensitiviteit; op weg gaan met mensen; discipelschap; samenwerking en geestelijk leiderschap. Er werden drie brede beroepsprofielen geschetst: kerkelijk specialist; pastor; predikant.

Omdat de synode het nog niet helemaal eens was over de inhoud van het rapport, moesten de beroepsprofielen nader worden uitgewerkt, met name die van ‘pastor’ en predikant. De synode besloot bij de aanstelling van werkers en het kiezen van een beroepsprofiel de classis geen beslissende rol te geven, en de samenwerking van gemeenten en werkers te benaderen als een waardevolle ontwikkeling.

Grote gemeenten

Ds Dick Steenks tijdens zijn inleiding over de synode en beroepsprofielen.

Het rapport beroepsprofielen werd door de synode aangenomen (met een grote minderheid tegen). Het blijkt, aldus ds Steenks, dat de grote gemeenten niet al te veel nadenken over teruglopende formaties en afnemende beschikbaarheid van beroepskrachten. De vraag is of er ook wordt gelúisterd naar de urgentie, of dat er in het algemeen moeite is met veranderingen, of dat er bijvoorbeeld angst leeft dat niemand meer theologie aan de universiteit zal gaan studeren en ze allemaal het HBO willen doen. Vier werkgroepen gaan nu aan de slag om uit te werken wat de drie beroepsprofielen betekenen in de praktijk: de werkgroepen Opleiding, Rechtspositie, Beroepbaarheid, Samenwerking. De werkgroepen moeten klaar zijn op 1 december 2023 en in april 2024 wordt het onderwerp in de synode behandeld.

In november 2023 zullen tijdens de synodevergadering de verder aangescherpte beroepsprofielen worden gepresenteerd. Over de naamgeving ‘pastor’ zal aparte besluitvorming plaats hebben.

Alle hens aan dek

Ds Steenks legde de aanwezigen verschillende stellingen voor. Een daarvan is: Is het alle hens aan dek? Een andere: Moeten de gemeenten meer gaan samenwerken om de vierplekken in stand te houden en zo de kerkelijk werker een complete (100%) baan te geven. En: Moeten een pastor en een predikant straks even duur zijn, of moet je de financiële motivatie in stand houden met eventueel een omslagregeling (bijvoorbeeld elke gemeente betaalt hetzelfde, PKN slaat de verschillen om)? Of moet de HBO’er minder verdienen dan de universitair opgeleide theoloog? En vraagt dit alles om classicaal toezicht…?’’

Preses Marjo Wisse zet vertrekkend CCBB-voorzitter Foort Groenleer in de bloemetjes.

De classicale vergadering kon in groepjes over de stellingen discussiëren.  Een belangrijke uitkomst daarvan was dat door samenwerking tussen gemeenten er voldoende formatie kan worden geboden aan een predikant of kerkelijk werker. Én: pastor en predikant moeten allebei goed worden beloond. Ds Van der Maas benadrukte dat, zoals het er nu voorstaat, het altijd een lokale keuze zal zijn of er een predikant of kerkelijk werker wordt aangesteld en of er samenwerking tussen gemeenten wordt aangegaan.

Tot slot van de vergadering werd Foort Groenleer officieel in de bloemetjes gezet en zong de vergadering, onder pianobegeleiding van diaken Willem Meyboom, lied 705: Ere zij aan God de Vader. Preses Wisse besloot de vergadering met gebed.

Samen eten verbroedert.